«`html
- Gibellula attenboroughii jẹ́ àfihàn tuntun ti a ṣe àwárí, fungus kan tó ń yí orb-weaving cave spiders padà sí «zombies.»
- Fungus náà ń ṣàkóso àwọn spider láti gùn sí ibi gíga, níbi tí wọn ti máa kú kí wọn sì tu spores fungus náà jáde.
- Ìhuwasi yìí jẹ́ ìdáhùn sí metabolites tó dà bí dopamine, tó ń yí àwọn instinct spider padà.
- Ìmúlẹ̀ yìí fìdí múlẹ̀ àwọn ìbáṣepọ̀ tó nira nínú àwọn ecosystems àti agbára fungus.
- Ìmọ̀ nípa àwọn ìbáṣepọ̀ yìí lè yọrí sí ìdàgbàsókè nínú ìṣègùn àti biotechnology.
«`
«`html
Ní àkúnya àjèjì ti Northern Ireland, àwárí tó yàtọ̀ ti hàn—Gibellula attenboroughii, fungus kan tó ní agbára láti yí àwọn spider orb-weaving cave padà sí «zombies» tó ní ìbànújẹ. Àwọn arachnid tó jẹ́ ẹ̀rù yìí ni fungus náà ń ṣàkóso láti rìn kúrò ní ààbò sí ibi gíga, tó dájú pé ó dà bíi pé a ti rí i nínú àwọn itan àjèjì bí The Last of Us.
Gẹ́gẹ́ bí àwọn onímọ̀ sáyẹ́ǹsì ṣe ń wá àlàyé lórí ìṣẹ̀lẹ̀ yìí, wọn fi hàn bí fungus náà ṣe ń gba àwọn spider, tó ń fa wọn láti wá ibi gíga níbi tí wọn ti máa kú. Níbí, fungus náà ń ṣe àfihàn ẹ̀rù, tú spores rẹ̀ jáde láti inú àwọn arachnids tó ti kú, tó ń bo àyè ẹ̀fúùfù cave pẹ̀lú irugbin rẹ̀ fún àwọn itan àjèjì tuntun.
Kí ni ń fa ìyípadà yìí? Fungus náà ní àkúnya metabolites tó dà bí dopamine, tó ń wọ inú àwọn spider, tó ń yí àwọn instinct wọn padà. Ìmọ̀ yìí kò kan ṣoṣo ni ó fi hàn pé àfihàn àgbáyé ti àwọn ìbáṣepọ̀ nínú iseda, ṣùgbọ́n ó tún fi hàn pé ayé fungus kún fún agbára tó kì í ṣe àfihàn.
Kí ni àkúnya? Ecosystems ilẹ̀ wa jẹ́ àtẹ̀jáde ti àwọn ìbáṣepọ̀ tó yàtọ̀, tó wà lórí àkópọ̀ tó rọrùn níbi tí ìyàlẹ̀nu ti ń ba àdánidá ṣiṣẹ́. Gẹ́gẹ́ bí ìwádìí ṣe ń lọ síwájú, ìmúlò àwọn ìbáṣepọ̀ tó farapamọ́ lè kópa láti kọ àtẹ̀jáde àtúnṣe ti àkópọ̀ iseda, ṣùgbọ́n ó tún lè ṣí àwọn ìkọ̀kọ̀ pẹ̀lú àwọn àpẹẹrẹ tó lè ní ìmúlò nínú àwọn ilé-iṣẹ́ bí ìṣègùn àti biotechnology.
Wá àfihàn yìí, kí o sì ṣàwárí bí àwọn kékèké ṣe lè ní agbára tó lágbára lórí àgbáyé iseda. Ṣàwárí síi lórí àwọn ìmúlò tuntun pẹ̀lú àwọn àwárí tuntun láti Royal Botanic Gardens, Kew.
«`
Ìṣàfihàn Iṣere Ibi: Fungi’s Enchantment lórí Spider
Àlàyé lórí Gibellula attenboroughii àti Ìyípadà Zombie Rẹ̀
Nínú àwárí sáyẹ́ǹsì tó ní ìmúlò lórí àjèjì nínú àwọn cave Northern Ireland, àwọn onímọ̀ ti rí Gibellula attenboroughii—fungus kan tó ń yí àwọn spider orb-weaving cave padà sí «zombies» tó ní ìbànújẹ. Àwárí yìí kì í ṣe iṣẹ́ àjèjì ti iseda nìkan, ṣùgbọ́n àfihàn tó dájú nínú àwọn itan àjèjì bí The Last of Us.
Ìyípadà yìí jẹ́ àfihàn ẹ̀rù níbi tí fungus náà ti ń gba àwọn spider, tó ń fa wọn láti gùn sí ibi tó lewu. Nígbà tí wọn bá dé ibè, àwọn spider máa kú, fungus náà sì máa lo àǹfààní yìí láti tú spores rẹ̀ jáde láti inú àwọn ara tó ti kú, tó ń bo cave pẹ̀lú irugbin fungus rẹ̀.
Àwọn Àǹfààní àti Àṣìṣe ti Fungal Manipulation
Àǹfààní:
– Ń fúnni ní àfihàn ti metabolites fungus tó lè yí ìhuwasi padà, tó lè jẹ́ kí a lo nínú ìṣègùn tàbí biotechnology.
– Ń mu ìmọ̀ wa pọ̀ nípa àwọn ìbáṣepọ̀ tó nira àti ìdájọ́.
Àṣìṣe:
– Ń fi hàn pé awọn ecosystems ní àìlera sí àwọn pathogens tó jẹ́ amọ̀ràn, tó lè fa ìṣòro sí ìdàgbàsókè.
– Ń mu ìbéèrè ìmúlò tó ní ìbáṣepọ̀ pẹ̀lú agbára microbial lórí àwọn ẹ̀dá tó tóbi.
Ìmúlò Lókun Fungal Manipulation
Ìyípadà fungus yìí ni metabolites tó dá bí neurotransmitters bí dopamine. Àwọn àkúnya wọ inú ẹ̀dá spider, tó ń yí àwọn ìhuwasi instinctual wọn padà. Ìmúlò yìí fi hàn pé àgbáyé fungus ní ẹgbẹ́ àfihàn tó kì í ṣe àfihàn, tó ń fi hàn pé agbára ti wa pẹ̀lú àwọn irinṣẹ́ biochemistry tó lè jẹ́ kí a lo nínú àwọn ilé-iṣẹ́.
Àwọn Ibeere Pataki àti Àwọn Idahun
1. Báwo ni Gibellula attenboroughii ṣe ń ṣàkóso àwọn spider?
Fungus náà lo àwọn àkúnya kemikali tó dà bí dopamine láti wọ inú àti yí àwọn ìmúlò spider padà, tó ń fa wọn láti wá ibi gíga níbi tí wọn ti máa kú fún àìlera fungus.
2. Kí ni àwọn àpẹẹrẹ tó lè dide láti àwárí yìí?
Ìmọ̀ nípa àwọn ìmúlò biochemistry tí fungus náà lo lè yọrí sí ìdàgbàsókè nínú ìṣègùn, pàtàkì jùlọ nínú ìwádìí neurochemical àti ìdàgbàsókè àwọn àpẹẹrẹ psychoactive tuntun tàbí bioengineering.
3. Kí ni àwọn ìmúlò àgbáyé ti àwọn ìhuwasi fungus bẹ́ẹ̀?
Ìṣẹ̀lẹ̀ yìí fi hàn pé àwọn ìbáṣepọ̀ tó nira àti àwọn ìmúlò lórí àwọn ẹ̀dá nínú ecosystems, tó ń fi hàn pé àkópọ̀ iseda jẹ́ àkópọ̀ tó rọrùn àti agbára ti fungi lè ní.
Ṣàwárí síi lórí àwọn àwárí botanicals àti ecological tó fẹ́rẹ̀ẹ́ jẹ́ àfihàn pẹ̀lú Royal Botanic Gardens, Kew. Ṣàwárí àwọn ìtàn tó farapamọ́ ti àwọn ẹ̀dá iseda tó jẹ́ aláìlàáfíà àti àwọn ipa wọn lórí àgbáyé wa.
Àwọn Àkíyèsí àti Ìwádìí Ọjọ́ iwájú
Gẹ́gẹ́ bí ìwádìí ṣe ń lọ síwájú, àwárí diẹ ẹ̀kúnrẹ́rẹ́ nípa metabolites fungus àti agbára psychotropic wọn lè yọrí sí ìdàgbàsókè nínú ìmọ̀ nípa kemistri ọpọlọ àti pẹ̀lú ìmúlò nínú ìṣègùn àìlera. Ìwádìí ti Gibellula attenboroughii lè tún fi hàn pé àkópọ̀ iseda jẹ́ àtẹ̀jáde ti ìbáṣepọ̀ tó nira, tó ń fún wa ní kókó sí àwọn apakan tó ní agbára ṣùgbọ́n tí kò farahàn lórí àgbáyé ecological àti biotechnological.
«`
