- Quipu jẹ́ filament tó tóbi jùlọ tí a ti fọwọ́si nínú àgbáyé, tó jẹ́ 1.3 bilionu ìmọ́lẹ̀ ọdún.
- Ó ní ìyàtọ̀ tó dájú pẹ̀lú 200 quadrillion suns, tó fi hàn pé àgbáyé rẹ̀ tóbi gan-an.
- Ìwádìí náà ni a ṣe nípasẹ̀ àyẹ̀wò X-ray tó péye àti àyẹ̀wò redshift, tó jẹ́ àmì ìdàgbàsókè pàtàkì nínú ìwádìí astronòmí.
- Quipu ní 45% ti awọn ẹgbẹ́galaxy àti 25% ti ohun èlò ibè nínú àgbáyé, nípasẹ̀ 13% ti àyè, tó fi hàn pé àìtó nínú àgbáyé cosmic.
- Ìyàtọ̀ rẹ̀ nípa ìyàtọ̀ tí ó ní ipa lórí gravitational lensing àti ìwọn Hubble constant, tó ní ipa lórí ìmọ̀ wa nípa ìtẹ̀sí àgbáyé.
- Ìwádìí Quipu ń ṣí ijàǹbá tuntun fún ìmọ̀ nípa ìdàgbàsókè galaxy àti àtúnṣe àgbáyé.
Nínú àgbéyẹ̀wò tó yàtọ̀, àwọn astronòmí ti rí Quipu, filament tó tóbi jùlọ tí a ti fọwọ́si nínú àgbáyé, tó gbooro sí 1.3 bilionu ìmọ́lẹ̀ ọdún àti tó ní ìyàtọ̀ tó jẹ́ 200 quadrillion suns. Àwọn ẹ̀dá tó ṣe pàtàkì yìí ni a fi hàn nípasẹ̀ àyẹ̀wò X-ray tó ṣeé ṣe àti àyẹ̀wò redshift tó péye, tó ń fi hàn àtúnṣe tó lẹ́wa ti àgbáyé cosmic.
Ìwádìí Quipu ń fojú sókè sí ìmọ̀ amáyédẹrùn astronòmí. Nípasẹ̀ CLASSIX Survey—ètò X-ray tó gbooro tó ń ṣe àtẹ̀jáde àwọn ẹgbẹ́gas intracluster tó gbona—àwọn onímọ̀ sáyẹ́nsì lè tọ́pa àkọ́kọ́ yìí. Gbogbo ẹgbẹ́ kan jẹ́ ìkànsí, tó ń tọ́ àwọn olùwádìí lọ sí àgbáyé jìnnà fún ìwọn ìjìnlẹ̀ tó péye. Àwọn abajade jẹ́ àyàfi; àgbáyé Quipu ní àkójọpọ̀ ti àwọn ẹgbẹ́galaxy tó fi hàn pé ó wà nínú àwọn mápì 3D tó péye.
Kí ni ìdí tó jẹ́ pé Quipu ṣe pàtàkì? Ó ní àkójọpọ̀ tó jẹ́ 45% ti awọn ẹgbẹ́galaxy àti 25% ti ohun èlò ibè nínú àgbáyé, nígbà tí ó ń gba 13% ti àyè. Àìtó yìí ń fi hàn pé “ìpò àìtó” nínú pinpin ohun èlò nínú àgbáyé, tó ń tan imọ́ sílẹ̀ lórí àwọn agbára tó ń ṣe àtúnṣe ìdàgbàsókè galaxy.
Ìyàtọ̀ tó ga ti Quipu ní ìtàn àìlera, tó ní ipa lórí gravitational lensing—tó ń yí ìmọ́lẹ̀ káàkiri àgbáyé—sí Hubble constant, tó ń ṣe ìwọn ìtẹ̀sí àgbáyé.
Gẹ́gẹ́ bí àwọn astronòmí ṣe ń tẹ̀síwájú láti lo imọ̀ X-ray tó gíga àti àyẹ̀wò algorithmic, ayé ń retí àwọn ìmọ̀ tuntun tó yàtọ̀ sí i nípa ìtẹ̀sí àgbáyé. Ìwádìí Quipu kì í ṣe àfihàn ìmọ̀ wa nínú àwọn àgbáyé tó gbooro, ṣùgbọ́n ó ń fa ìfẹ́ sí i nípa bí àwọn galaxy ṣe ń dàgbà nínú àwọn àgbáyé tó gbooro yìí. Dáhùn; àgbáyé ní ìmúlò míì láti fi hàn!
Ìwádìí Tó Yàtọ̀: Àgbáyé Tó Giga Quipu Ti Yípadà Ìmọ̀ Wa Nípa Àgbáyé
Àkópọ̀ Nínú Ìwádìí Quipu
Nínú ìdàgbàsókè tó yàtọ̀ nínú astronòmí, Quipu ti hàn gẹ́gẹ́ bí filament tó tóbi jùlọ tí a ti fọwọ́si nínú àgbáyé, tó jẹ́ 1.3 bilionu ìmọ́lẹ̀ ọdún nínú gigun àti tó ní ìyàtọ̀ tó jẹ́ 200 quadrillion suns. A fi hàn yìí nípasẹ̀ àyẹ̀wò X-ray tó ṣeé ṣe àti àyẹ̀wò redshift tó péye, Quipu ń fi hàn ìtọ́ka tó ní ìjìnlẹ̀ ti àgbáyé cosmic, tó ń ṣe àfihàn ìdàgbàsókè pàtàkì nínú ìmọ̀ wa nípa àgbáyé.
Àwọn Àmúlò Pàtàkì Ti Quipu
– Ìyàtọ̀ Tó Ga: Quipu ní àkójọpọ̀ tó jẹ́ 45% ti awọn ẹgbẹ́galaxy tó mọ̀ àti 25% ti ohun èlò ibè nínú àgbáyé, nígbà tí ó ń gba 13% ti àyè cosmic. Àìtó yìí ń fi hàn pé “ìpò àìtó” nínú pinpin ohun èlò nínú àgbáyé.
– Ipa Nínú Àgbáyé: Filament yìí ní ipa lórí àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ àgbáyé gẹ́gẹ́ bí gravitational lensing, tó ń yí ọ̀nà ìmọ́lẹ̀ láti àwọn galaxy jìnnà, àti pé ó ṣe pàtàkì nínú ìdàgbàsókè Hubble constant—ìwọn tó ṣe àfihàn ìtẹ̀sí àgbáyé.
– Ìdàgbàsókè Imọ́: Ìwádìí yìí jẹ́ àfihàn pé àyẹ̀wò CLASSIX Survey, tó ń fi àtẹ̀jáde gbooro hàn ti àwọn gas intracluster tó gbona, tó jẹ́ àmì ìdàgbàsókè nínú àwọn ìmòye àyẹ̀wò àti àwọn ìmòye data tó lo nínú astrophysics àtijọ́.
Àwọn Ìdíyelé àti Àṣeyọrí
Nígbà tí àwọn ìdàgbàsókè wọ̀nyí wà, àwọn ìṣòro wa nínú ìwádìí àwọn àgbáyé tó gbooro bẹ́ẹ̀:
– Ìwọn Ìjìnlẹ̀: Ìwọn ìjìnlẹ̀ nínú ìwádìí àgbáyé tó gbooro jẹ́ ohun tó nira, ó sì ní ìdáhùn pẹ̀lú imọ̀ gíga.
– Àwọn Àmúlò Tó Nítorí: Àwọn àmọ́ràn ti ìdàgbàsókè àgbáyé ní láti yípadà láti fi hàn pé àwọn àgbáyé filamentary bí Quipu.
– Pinpin Ohun Èlò: Àìtó pinpin ohun èlò ń fa ìṣòro fún àwọn astronòmí tó ń gbìmọ̀ láti mọ̀ ìdàgbàsókè àgbáyé.
Àwọn Àmúlò àti Àfihàn
Àwọn ìtàn ti ìwádìí Quipu kọja àgbáyé àtijọ́:
– Ìpa Gravitational: Ìyàtọ̀ tó gíga rẹ̀ fi hàn pé àwárí ọjọ́ iwájú nípa bí ó ṣe ní ipa lórí àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ àgbáyé.
– Ìwádìí Ọjọ́ iwájú: Quipu ń pe àwọn astronòmí láti wá bí ìdàgbàsókè galaxy ṣe ń ṣẹlẹ̀ nínú àwọn àgbáyé tó gbooro yìí àti kí ni ó túmọ̀ sí fún ìmọ̀ nipa ohun èlò dudu àti agbara dudu.
Àwọn Ibeere Tó Ni Íbáṣepọ̀
1. Kí ni ìtàn pàtàkì ti CLASSIX Survey nínú ìwádìí Quipu?
– CLASSIX Survey ní ipa pàtàkì nínú àtẹ̀jáde àgbáyé, nípa fífi data àyẹ̀wò tó péye hàn tó ń jẹ́ kí ìwọn ìjìnlẹ̀ tó péye. Àyẹ̀wò yìí ti jẹ́ àfihàn nínú àkójọpọ̀ ti Quipu.
2. Báwo ni Quipu ṣe ní ipa lórí ìwọn Hubble constant?
– Ìyàtọ̀ tó gíga ti Quipu àti pinpin ohun èlò ní ipa lórí àwọn ìkànsí gravitational lensing, tó ń fa àyípadà nínú àyẹ̀wò Hubble constant àti ìmọ̀ wa nípa ìtẹ̀sí àgbáyé.
3. Kí ni àwọn ìmọ̀ tuntun tó le jẹ́ kí a retí láti ìwádìí àwọn àgbáyé bí Quipu?
– Ìwádìí nínú àwọn àgbáyé bí Quipu lè mu ìmọ̀ tuntun wa nípa ìdàgbàsókè galaxy, pinpin ohun èlò dudu, àti ìdàgbàsókè àgbáyé, tó lè yípadà ìmọ̀ wa nípa àgbáyé.
